ΕΥΚΛΕΙΔΟΥ ΣΤΕΡΕΟΜΕΤΡΙΑ (ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΒΙΒΛΙΑ ΙΑ’ – ΙΓ’), ΤΟΜΟΣ Δ’

Description

Ο Ευκλείδης έγραψε τα “Στοιχεία” τον 3ο π.Χ. αιώνα. Ο Θέων ο Αλεξανδρεύς (4ος μ.Χ. αιώνας) τα εξέδωσε το 370 μ.Χ. με αρκετές διευκρινίσεις στα δύσκολα σημεία τους. Έκτοτε τα “Στοιχεία” σημείωσαν ένα μεγάλο αριθμό εκδόσεων τόσο χειρογράφων όσο και εντύπων. Έχουν δε μεταφραστεί σε όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου. Το 1859 μεταφράστηκαν και στην Κινεζική. Στη νεότερη Ελλάδα παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά το 1953 από τον αείμνηστο καθηγητή φυσικής Ευάγγελο Σταμάτη.
Η πρώτη έκδοση των “Στοιχείων” με τη μέθοδο της τυπογραφίας έγινε το 1482 στην Βενετία. Πληρέστερη έκδοση των “Στοιχείων” θεωρείται εκείνη της Λειψίας που έγινε το 1885 από τον Δανό ιστορικό των μαθηματικών Johan Ludvig Heiberg (1854-1928) και είχε ως βάση την έκδοση του Θέωνος.
Ο παρόν Δ’ τόμος του έργου του Ευκλείδου “Στοιχεία” περιέχει τα βιβλία ια’, ιβ’ και ιγ’. Το ια’ ερευνά τις ιδιότητες και τις σχέσεις ευθειών με επίπεδα ή επιπέδων μεταξύ τους καθώς και τις ιδιότητες παραλληλεπιπέδων και πρισμάτων. Το ιβ’ βιβλίο ερευνά σχέσεις στερεών σχημάτων με τη βοήθεια, ως επί το πλείστον, της μεθόδου της εξαντλήσεως. Στο ιγ’ βιβλίο συνεχίζεται η μελέτη κανονικών πολυγώνων εγγεγραμμένων σε κύκλο και μελετάται η εγγραφή κανονικών πολυέδρων σε σφαίρα. Αποδεικνύεται δε ότι μόνο τα πέντε κανονικά πολύεδρα (κανονικό τετράεδρο, κύβος, κανονικό οκτάεδρο, κανονικό δωδεκάεδρο και κανονικό εικοσάεδρο) είναι δυνατόν να εγγραφούν σε σφαίρα.
Στην παρούσα έκδοση το αρχαίο Ελληνικό κείμενο (με νέα ηλεκτρονική στοιχειοθεσία και σχετική αποκατάσταση) έχει ληφθεί από την προαναφερθείσα έκδοση του J. Heiberg. Το αρχαιοελληνικό κείμενο της εκδόσεως αυτής συνοδεύεται από τα σχήματα που περιέχονται στους αξιολογότερους κώδικες ενώ στη Νεοελληνική παρουσίαση έχει γίνει η πρέπουσα αποκατάσταση σε ορισμένα σχήματα, ώστε να υπογραμμίζεται η στερεά τους υπόσταση.