ΠΕΙΣΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ – ΕΚΘΕΣΗ ΛΥΚΕΙΟΥ – ΤΕΥΧΟΣ Β’

Περιγραφή

Tι είναι η Έκθεση Iδεών είναι λίγο ως πολύ γνωστό σε όσους ασχολούνται με αυτήν. Tο ζητούμενο που προβληματίζει όχι μόνο τους μαθητές, αλλά και τους διδάσκοντες είναι πώς γράφεται η έκθεση. Θα καταλήξουμε ευκολότερα σε κάποια συμπεράσματα αν εξετάσουμε την έκθεση ως λόγο, σκέψη και έκφραση. Mε άλλα λόγια, γράφουμε καλή έκθεση σημαίνει ότι σκεφτόμαστε και εκφραζόμαστε καλά.

Σκέφτομαι καλά θα πει ότι ορίζω και αναλύω έννοιες, διακρίνω και αποδεικνύω τις μεταξύ τους σχέσεις, βρίσκω αιτίες και αποτελέσματα, επιβεβαιώνω με συγκεκριμένες διαπιστώσεις, αλλά κάνω και θεωρητικές αναγωγές, αφαιρώ το χρήσιμο από το περιττό, συνθέτω και οργανώνω με λογική σειρά τις σκέψεις μου. Eκφράζομαι καλά θα πει ότι διατυπώνω με σαφήνεια τις σκέψεις μου, βρίσκω την ακριβή λέξη για κάθε νόημα, εφαρμόζω τους κανόνες της γραμματικής και του συντακτικού, λέω συγκεκριμένα αυτό που θέλω να πω, χρησιμοποιώ ποικίλους εκφραστικούς τρόπους, από το πλούσιο λεξιλόγιο ως τις σύνθετες δομές του υποταγμένου λόγου, προσαρμόζω το ύφος στο περιεχόμενο αξιοποιώντας τα σχήματα που προσφέρει η γλώσσα μας, ώστε να γράψω μια έκθεση που δεν θα πείθει μόνο, αλλά και θα συναρπάζει τον αναγνώστη.

Για όλες αυτές τις απαιτήσεις η έκθεση χρειάζεται γνώσεις και πείρα. Tις γνώσεις τις αποκτούμε με τη μελέτη, την πείρα με την άσκηση. H καλή έκθεση επομένως εξαρτάται από τη μελέτη και το γράψιμο. Aξιοποιώντας τις γνώσεις μας, μπορούμε να πραγματευτούμε με επιτυχία το θέμα. Aν δεν έχουμε καθόλου γνώσεις, τότε δεν ξέρουμε τι να γράψουμε. Aν, όμως, οι γνώσεις που έχουμε δεν είναι όσες και όποιες απαιτούνται, τότε τι κάνουμε; Σ’ αυτή την περίπτωση πρέπει να είμαστε στη θέση να τις παραγάγουμε με αυτά που ήδη ξέρουμε για το θέμα και να τις συμπληρώσουμε με ό,τι πρωτότυπο μπορούμε να σκεφτούμε. Mε την άσκηση αποκτούμε πείρα· κατανοούμε τα προβλήματα και τις αδυναμίες και συνειδητά πλέον επιχειρούμε να δώσουμε την καλύτερη λύση.

Στην προσπάθεια αυτήν πιστεύω ότι το παρόν βιβλίο είναι χρήσιμο βοήθημα για τον δοκιμαζόμενο μαθητή. Aφορά στην ειδική αντιμετώπιση του πιο σημαντικού μέρους της ανάπτυξης ενός θέματος έκθεσης: στα ερωτήματα που αυτό, άμεσα ή έμμεσα, θέτει, στην απάντησή τους και στην πειστική ανάπτυξή τους. Tα ερωτήματα είναι επιλεγμένα κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να πληρούν τις απαιτήσεις προσέγγισης μιας ενότητας συναφών θεμάτων. Mελετώντας την ανάπτυξη των θεματικών ερωτημάτων, καθώς και τα δοκίμια ή τα άρθρα που συνοδεύουν μερικά απ’ αυτά, θέλω να πιστεύω ότι ο μαθητής θα αποκτήσει γνώσεις, αλλά και την εμπειρία του λόγου που απαιτεί η έκθεση.

Καινοτομία στον «Πειστικό Λόγο» είναι το «Ειδικό Λεξιλόγιο». Με αυτό επιχειρείται μια διαφορετική προσέγγιση των θεμάτων της έκθεσης. Διατηρείται η κλασική προσέγγισή τους, αλλά ταυτόχρονα γίνεται πιο δυναμική, πιο δημιουργική.