ΕΚΘΕΣΗ: ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Περιγραφή

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Το μάθημα της έκθεσης αναμφισβήτητα αποτελεί σημαντική πηγή άγχους για τους υποψήφιους εξαιτίας του ακαθόριστου της ύλης, της έλλειψης μιας “κοινής γραμμής” αντιμετώπισής της από τους αρμόδιους εκπαιδευτικούς φορείς αλλά και εξαιτίας της πίστης πως η συγγραφή μιας ικανοποιητικής έκθεσης είναι θέμα ταλέντου, το οποίο λίγοι διαθέτουν.

Στόχοι αυτού του βιβλίου είναι:

α) Να καταρριφθεί η τελευταία άποψη και να πεισθεί ο μαθητής πως η έκθεση είναι μάθημα και επομένως διδάσκεται. Τούτο τεκμηριώνεται και από έναν απλό συλλογισμό: Η έκθεση συνίσταται σε γνώσεις, στη σωστή διατύπωσή τους και στην κατάλληλη τεκμηρίωσή τους, στοιχείο που προϋποθέτει την ύπαρξη κριτικής ικανότητας. Οι γνώσεις είναι αποτέλεσμα μάθησης. Η σωστή διατύπωσή τους διδάσκεται, αλλά συνδέεται και με το βαθμό αφομοίωσής τους. Η ορθή τεκμηρίωσή τους είναι αποτέλεσμα κριτικής ικανότητας, η οποία όμως οξύνεται με τη συνεχόμενη απόκτηση γνώσεων και τους διάφορους συνδυασμούς τους. Επομένως, για μια επιτυχή παρουσία στο μάθημα της έκθεσης δεν απαιτείται ταλέντο, αλλά μελέτη, συστηματική προσπάθεια αφομοίωσης νέων γνώσεων και εξάσκηση στο γραπτό λόγο.

β) Να δοθεί στο μαθητή η δυνατότητα διείσδυσης στο δοσμένο για ανάπτυξη θέμα, κατάλληλης διερεύνησής του και κατάστρωσης ενός σχεδίου ανάπτυξης, στοιχεία απαραίτητα για την επιτυχία στη συγγραφή.
Γι’ αυτό το λόγο παραθέτω πινακοποιημένη μεθοδολογία, η οποία συμπεριλαμβάνει:
Α. Είδη θεμάτων – Πλάνα ανάπτυξης κάθε είδους – Εφαρμογές Μεθόδους δόμησης προλόγου – Παραδείγματα – Τρόπους ανάπτυξης παραγράφων – Παραδείγματα – Παρατηρήσεις για τον επίλογο.
Β. Ο Στοιχεία “γενικής χρήσης”:
“Υλικό” για αιτίες ενός φαινόμενου,
“Υλικό” για αποτελέσματα.
“Υλικό” για τρόπους αντιμετώπισης.
Τα στοιχεία αυτά έχουν στόχο να τροφοδοτήσουν τη δημιουργική ικανότητα του μαθητή.
Γ. Ο Πίνακα αρετών του ανθρώπου, πίνακα παθών και αδυναμιών, βonθητικά στοιχεία για έκφραση.

γ) Να απαλλάξει το μαθητή από το πιθανό άγχος ανάπτυξης επίκαιρων θεμάτων, δηλαδή θεμάτων που συνδέονται με τις σημερινές κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις. Παραθέτω, γι’ αυτό, αναλυτικά σχεδιαγράμματα τέτοιου είδους θεμάτων.

δ) Ταξινόμηση γνώσεων σε θεματικές ενότητες σε διαχρονική και επίκαιρη θεώρηση, των οποίων η εμπέδωση οδηγεί το μαθητή στην εύστοχη αντιμετώπιση και ανάπτυξη οποιουδήποτε θέματος σχετικού με τον πυρήνα της κάθε ενότητας.

ε) Τέλος, για να αποφευχθούν φαινόμενα του διδακτικού έτους ’85 – 186 (“αρωγή – ευδοκίμηση”), παραθέτω ανάπτυξη όρων, εμπλουτισμένη με στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε σχετικό με κάθε όρο θέμα.

Ελπίζω, το συγκεκριμένο βιβλίο να συμβάλει στη “μύηση” των μαθητών στην τεχνική της έκθεσης, στην πρόσληψη απ’ αυτούς γνώσεων απαραίτητων για αντιμετώπιση επίκαιρων αλλά και κλασικών θεμάτων, και, γενικότερα, στην επιτυχία τους.

Κωνσταντινιά Παπαχατζοπούλου – Βλάχου
Φιλόλογος

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Β’ ΕΚΔΟΣΗΣ

Ευχαριστώ όλους όσους συνέβαλαν στην εξάντληση της α΄ έκδοσης και κατέστησαν απαραίτητη την επανέκδοση του βιβλίου.

Η Β’ έκδοση είναι εμπλουτισμένη με νέες θεματικές ενότητες και σχεδιαγράμματα, διαχρονικού κυρίως χαρακτήρα.

Ασφαλώς, η “απεριόριστη ύλη” του μαθήματος της έκθεσης καθιστά μία τέτοια πνευματική προσπάθεια ανολοκλήρωτη, η οποία ελπίζω να ανανεώνεται και να εμπλουτίζεται με την ενθάρρυνση των μαθητών και συναδέλφων μου.

Κωνσταντινιά Παπαχατζοπούλου – Βλάχου
Φιλόλογος