ΔΩΔΕΚΑ ΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ (1980–2018)

Περιγραφή

Ο Φινλανδός αρχιτέκτονας και στοχαστής Γιούχανι Πάλλασμαα έχει καθιερωθεί ως μία από τις σημαίνουσες μορφές στο πεδίο της αρχιτεκτονικής πράξης και θεωρίας. Τα Δώδεκα δοκίμια για τον Άνθρωπο, την Τέχνη και την Αρχιτεκτονική είναι μια συλλογή αντιπροσωπευτικών κειμένων του που καλύπτουν ένα χρονικό φάσμα τεσσάρων δεκαετιών και στα οποία αποτυπώνονται οι βασικοί άξονες της σκέψης του: ο Πάλλασμαα γίνεται εισηγητής μιας φαινομενολογίας της αρχιτεκτονικής, ως ένα «κοίταγμα» της αρχιτεκτονικής μέσα από τη συνείδηση που τη βιώνει, ως μέθοδος που αναζητά την εσωτερική γλώσσα του κτιρίου. Πρεσβεύει μια αρχιτεκτονική που ο άνθρωπος τη βιώνει με όλες του τις αισθήσεις, και όχι μόνο με την όρασή του· στην εθιστική και ηγεμονική λειτουργία τού ματιού αντιτάσσει μια ευρύτερη σωματική διάσταση, σύμφωνα με την οποία ακόμα και το βλέμμα αγγίζει, θωπεύει, αγκαλιάζει, συλλαμβάνει.

Ο Πάλλασμαα στηλιτεύει τις κυρίαρχες τάσεις της σύγχρονης αρχιτεκτονικής —την εμπορευματοποίηση των κτιρίων, το εμμονικό κυνήγι της πρωτοτυπίας και της πρωτοπορίας, την ηγεμονία της αγοραίας εικόνας— τονίζοντας την αναγκαιότητα του βιωματικού διαλόγου με την παράδοση, της αναζήτησης υπαρξιακού βάθους και πνευματικότητας, της διάδρασης με το περιβάλλον, και εξαίροντας έννοιες όπως η μνήμη, η ενσυναίσθηση, η αλληλεγγύη, η χωρικότητα και η τοπικότητα, η δομή, η συγκίνηση και η εμπειρία.

Φωτογραφία εξωφύλλου: Αρχιτεκτονικό αντικείμενο, οξειδωμένο ατσάλι, 1991 (φωτ. Rauno Träskelin)