ΒΙΟΛΟΓΙΑ: Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Περιγραφή

Βιολογία είναι η επιστήμη που μελετά τη ζωή. Είναι η επιστημονική έκφραση της έμφυτης περιέργειας του ανθρώπου να γνωρίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του. Η Βιολογία μας δίνει τη γνώση για την επίλυση σφαιρικών προβλημάτων όπως οι ασθένειες, η ρύπανση του περιβάλλοντος, ο υπερπληθυσμός και η ανεπάρκεια τροφίμων. Εξαιρετικά σύνθετη επιστήμη απαιτεί γνώσεις και άλλων επιστημών όπως Χημείας, Φυσικής και Μαθηματικών, προκειμένου να μελετήσει τα πολύπλοκα φαινόμενα της ζωής. Η σύγχρονη λοιπόν Βιολογία αποκτά μοναδική σημασία στο μέτρο που εφαρμοσμένοι κλάδοι της όπως η Ιατρική, η Γεωπονία, η Οικολογία και η Βιοτεχνολογία καλούνται να λύσουν τα βασικά προβλήματα της επιβίωσης ολόκληρου του πλανήτη μας. Έτσι ο σπουδαστής της βιολογικής επιστήμης σύντομα ανακαλύπτει τη σημασία και το ενδιαφέρον της, καθώς επίσης και την δυνατότητα επιλογών μέσα από πολλές επιστημονικές κατευθύνσεις, όπου η εφαρμογή των ευρημάτων άλλων επιστημών (Φυσική, Χημεία, Μηχανολογία, Μαθηματικά, Πληροφορική) είναι αναγκαία για την λύση σημαντικών καθημερινών προβλημάτων.
Σκοπός ενός εισαγωγικού μαθήματος Βιολογίας είναι: α) η οριοθέτηση του αντικειμένου της βιολογικής επιστήμης, β) η παροχή των αδιαμφισβήτητων βασικών γνώσεων που ισχύουν για όλα τα είδη των οργανισμών και η προετοιμασία των φοιτητών για την κατανόησή τους σε ανώτερο και πιο εξειδικευμένο επίπεδο, και γ) η σύνθεση των ποικίλων βιολογικών γνώσεων για την κατανόηση του φαινομένου της ζωής, όχι μόνο σε επίπεδο μεμονωμένου οργανισμού, αλλά και σε επίπεδο συνόλου οργανισμών και περιβάλλοντος. Το κείμενο που ακολουθεί προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες του υποχρεωτικού μαθήματος Εισαγωγή στη Βιολογία του πτυχίου Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Περνώντας από την απλή περιγραφή στην ανάλυση της πειραματικής προσέγγισης βιολογικών προβλημάτων, αποτολμάται η γνωριμία με την “μαγεία” της ζωής. Είναι κρίσιμη η παρουσίαση της πειραματικής βάσης της γνώσης μας. Πρέπει να δείξουμε στους φοιτητές πώς γνωρίζουμε αυτό που γνωρίζουμε. Αυτό θ’ αποκαλύψει την δυναμική φύση της επιστήμης και θα προετοιμάσει τους φοιτητές να γίνουν όχι μόνο δραστήριοι ερευνητές και δάσκαλοι, αλλά επίσης να γίνουν μορφωμένα μέλη μιας κοινωνίας που καλούνται ολοένα και πιο πολύ ν’ αντιμετωπίσουν πολύπλοκα θέματα που προκύπτουν από τις πρακτικές εφαρμογές της βιολογικής γνώσης και καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα ανθρώπινων ενδιαφερόντων (ασθένειες, διατροφή, ρύπανση περιβάλλοντος, κ.α.).
Οι σχέσεις όμως των διαφόρων αντικειμένων μελέτης της βιολογίας, εκτείνονται πέραν των πρακτικών εφαρμογών της βιολογίας στην καθημερινή μας ζωή. Η Βιολογία έχει ενδιαφέρουσα σχέση και με άλλες φυσικές επιστήμες αλλά και με ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες επίσης. Έτσι καθώς μπαίνουμε στη νέα χιλιετία όπου τα αποτελέσματα από την εφαρμογή των επιστημονικών γνώσεων γίνονται ολοένα και πιο ορατά, η συνειδητοποίηση της δύναμης αλλά και της ευθύνης που παρέχει η βιολογική γνώση στον άνθρωπο είναι βασικής σημασίας, ώστε ν’ αλληλεπιδρούμε σωστά όχι μόνο με το φυσικό μας περιβάλλον αλλά και μεταξύ μας.
Η ύλη του παρόντος βιβλίου βασίστηκε στη διεθνή βιβλιογραφία. Τα σχήματα και οι εικόνες, προσαρμοσμένα στις ανάγκες του κειμένου προέρχονται από ξενόγλωσσα βιβλία.