ΧΑΟΣ ΚΑΙ ΑΡΜΟΝΙΑ

Περιγραφή

Οι νόμοι της φυσικής είναι διαχρονικοί και καθώς εφαρμόζονται παντού, η Φύση μπορεί να δημιουργεί και να αυτοσχεδιάζει. Οι νόμοι οριοθετούν το πεδίο του πιθανού και προσφέρουν δυνατότητες. Από τη Φύση εξαρτάται εάν θα τις εκμεταλλευτεί, πώς θα αποφασίσει τη μοίρα της και πώς θα ορίσει το μέλλον της.

Για να κατασκευάσει την πραγματικότητα, η Φύση λειτουργεί πολύπλοκα και βασίζεται σε λεπτές «ανισορροπίες», στο βαθμό που οι δομές γεννιούνται από καταστάσεις που εμφανίζουν έλλειψη ισορροπίας. Η συμμετρία αρχίζει να γίνεται ενδιαφέρουσα μόνο από τη στιγμή που σπάει. Η απόλυτη τάξη είναι στείρα, ενώ η ελεγχόμενη αταξία είναι δημιουργική, το ντετερμινιστικό χάος είναι φορέας καινοτομιών. Η Φύση πρωτοτυπεί. Δημιουργεί όμορφες και ποικίλες μορφές που δεν μπορούν πλέον να αναπαρασταθούν με ευθείες γραμμές ή με απλά γεωμετρικά σχήματα, αλλά με πολύπλοκες καμπύλες, τις οποίες ο Μπενουά Μάντελμπροτ αποκάλεσε «φράκταλ».
Tα συμπεράσματα του βιβλίου είναι γοητευτικά: η Ομορφιά και η Αλήθεια συμβαδίζουν· η Φύση χρησιμοποιεί περίπλοκες αρχές συμμετρίας για να επιβάλει μια βαθιά ενότητα και αρμονία στο φυσικό κόσμο.

Μέσα από παραδείγματα που άντλησα από την αστροφυσική, τη μετεωρολογία, την οικονομία, τη βιολογία και την ιατρική, διαπιστώνουμε τον τρόπο με τον οποίο το Xάος βοηθά τη φύση να εκμεταλλευτεί τις λανθάνουσες δυνατότητές της για να κατασκευάσει την Πραγματικότητα.
Στο τέλος του 20ού αιώνα, έχει αλλάξει πλέον ριζικά ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Tο κατακερματισμένο, μηχανιστικό και ντετερμινιστικό Σύμπαν του Νεύτωνα –αφού κυριάρχησε στη δυτική σκέψη επί 300 χρόνια– έδωσε τη θέση του σ’ έναν κόσμο που ξεχειλίζει από δημιουργικότητα. Οι φυσικοί νόμοι έχασαν την αυστηρότητά τους. Με τον ερχομό της κβαντομηχανικής θεωρίας, η τύχη και η φαντασία βρήκαν τη θέση τους στον υποατομικό κόσμο. Αλλά και ο μακροσκοπικός κόσμος δεν έμεινε πίσω. Με τη θεωρία του χάους, το τυχαίο και το απρόσμενο εισέβαλαν όχι μόνο στην καθημερινή ζωή, αλλά και στον κόσμο των πλανητών, των αστέρων και των γαλαξιών. Απελευθερωμένη από τα δεσμά της, η Φύση μπορεί πια να αφήσει ελεύθερη τη δημιουργικότητά της.
Aυτό το βιβλίο εξιστορεί την ανάπτυξη των ιδεών που οδήγησαν σ’ αυτή τη νέα θεώρηση του κόσμου. Aπό τη δημιουργία του Σύμπαντος και την εμφάνιση της ζωής έως τις πρόσφατες ανακαλύψεις της αστροφυσικής και της γενετικής, ο αναγνώστης συνειδητοποιεί την πρόοδο της επιστήμης, καθώς και τον καθοριστικό ρόλο του χάους και της πολυπλοκότητας στην εξέλιξή της.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος

Κεφάλαιο Ι
Αλήθεια και ομορφιά

Κεφάλαιο ΙΙ
Τύχη και αναγκαιότητα: η ιστορία του ηλιακού συστήματος

Κεφάλαιο ΙΙΙ
Χάος στο κοσμικό μηχανοστάσιο, αβεβαιότητα στον ντετερμινισμό

Κεφάλαιο IV
Η αυστηρή ομορφιά της συμμετρίας

Κεφάλαιο V
Η αβάσταχτη εκκεντρικότητα των ατόμων

Κεφάλαιο VI
Το δημιουργικό σύμπαν

Κεφάλαιο VII
Η εξωλογική αποτελεσματικότητα της σκέψης

Γλωσσάριο
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο